اگر در رادیاتور خودرو محلول شیشه شوی بریزیم چه اتفاقی برای ضدیخ و محلول رادیاتور خودرو می‌افتد؟

گاهی اوقات پیش می‌آید که در هنگام سرویس یا تعویض یا بازدید دوره ایی مایعات خودرو (روغن موتور، روغن ترمز، روغن هیدرولیک برای خودروهایی که فرمان هیدرولیک دارند، آب رادیاتور)، به اشتباه محلول شیشه شوی به جای محلول مخصوص رادیاتور خودرو داخل سیستم خنک‌کننده ریخته می‌شود. این موضوع ممکن است ساده به نظر برسد، اما در واقع می‌تواند پیامدهای جدی و هزینه های سنگینی برای موتور و رادیاتور خودرو به همراه داشته باشد.

در این مقاله به بررسی کامل این اتفاق، عوارض احتمالی، نشانه‌ها و راهکارهای پیشگیری می‌پردازیم.

محلول شیشه شوی چیست؟

محلول شیشه شوی ترکیبی از آب مقطر، الکل و مواد شوینده است که به منظور تمیز کردن شیشه جلو و عقب خودرو استفاده می‌شود. این محلول به دلیل داشتن الکل و برخی افزودنی‌ها، قابلیت پاک‌کنندگی بالایی دارد و در فصول سرد نیز از یخ‌زدگی آب در مخزن شیشه‌شوی جلوگیری می‌کند. اما همین ترکیبات برای سیستم خنک‌کننده موتور مناسب نیستند.

وظیفه رادیاتور خودرو چیست؟

رادیاتور خودرو بخشی از سیستم خنک‌کننده موتور است که وظیفه دارد دمای موتور را در حد استاندارد نگه دارد. در رادیاتور، محلول ضدیخ همراه با آب مقطر یا مایع رادیاتور مخصوص جریان پیدا می‌کند و گرمای تولیدشده در موتور را جذب کرده و به هوای بیرون منتقل می‌کند. هرگونه اختلال در عملکرد رادیاتور خودرو می‌تواند منجر به داغ کردن موتور، کاهش کارایی و حتی آسیب‌های جدی به سیستم خودرو شود.

اگر محلول شیشه شوی داخل رادیاتور خودرو ریخته شود چه می‌شود؟

این اتفاق را می‌توان از دو منظر بررسی کرد 

1. مدت زمان کوتاه: اگر بلافاصله متوجه اشتباه شوید و محلول داخل رادیاتور را تخلیه کنید، معمولاً مشکل جدی رخ نمی‌دهد. تنها کافی است رادیاتور خودرو شست‌وشو داده شود و محلول استاندارد (آب مقطر یا مایع مخصوص رادیاتور و ضدیخ) جایگزین شود. 

2. مدت زمان طولانی: در صورتی که محلول شیشه شوی برای مدت طولانی داخل رادیاتور خودرو باقی بماند، به دلیل وجود مواد شوینده و الکل در محلول شیشه شوی، ممکن است لایه‌های رسوب و زنگ‌زدگی داخل سیستم خودرو (سیلندر، رادیاتورو...) جدا شده و موجب گرفتگی لوله‌های رادیاتور خودرو شود. این موضوع در نهایت می‌تواند منجر به کاهش جریان خنک‌کننده، افزایش دمای موتور و حتی نیاز به تعویض کامل رادیاتور خودرو شود.

نشانه‌های وجود محلول شیشه شوی در رادیاتور خودرو

- کف کردن آب در داخل رادیاتور 

- تغییر رنگ مایع داخل رادیاتور خودرو به قهوه‌ای یا کدر به دلیل وجود لایه های زنگ زده 

- نشت کف از درپوش یا اطراف رادیاتور خودرو 

- روشن شدن چراغ آمپر آب خودرو 

- کاهش سریع سطح مایع خنک‌کننده رادیاتور خودرو

چرا محلول شیشه شوی مناسب رادیاتور خودرو نیست؟

یکی از اجزای مهم ضدیخ‌های استاندارد، افزودنی ضدکف (Anti-Foam) است. این ماده مانع ایجاد کف در رادیاتور خودرو می‌شود. حال تصور کنید که با ریختن محلول شیشه شوی به داخل رادیاتور خودرو، خودتان به سیستم کف اضافه کرده‌اید! علاوه بر این، وجود الکل می‌تواند باعث آسیب به برخی قطعات پلاستیکی و واشرهای داخل موتور شود. در نتیجه استفاده از محلول شیشه شوی در رادیاتور خودرو به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

چگونه مشکل پیش آمده در رادیاتور خودرو را برطرف کنیم؟

اگر متوجه شدید، به اشتباه محلول شیشه شوی داخل رادیاتور خودرو ریخته‌اید، مراحل زیر را انجام دهید: 

1. موتور را خاموش کنید و اجازه دهید کاملاً موتور خودرو خنک شود. 

2. محلول موجود در رادیاتور خودرو را تخلیه کنید. 

3. رادیاتور خودرو را با آب چند بار شست‌وشو دهید تا مطمئن شوید هیچ اثری از محلول شیشه شوی در داخل رادیاتور خودرو باقی نمانده است. 

4. در نهایت محلول استاندارد (آب مقطر یا مایع مخصوص رادیاتور به همراه ضدیخ استاندارد) را داخل رادیاتور خودرو بریزید. 

5. در صورت مشاهده تغییر رنگ داخل رادیاتور یا گرفتگی رادیاتور، بهتر است خودرو توسط مکانیک بررسی شود.

همیشه گفته شده پیشگیری بهتر از درمان است ...

برای جلوگیری از چنین اشتباهاتی، همیشه مایعات خودرو را در ظروف مشخص و برچسب‌دار نگهداری کنید. همچنین هنگام افزودن محلول به رادیاتور خودرو، دقت کنید که مایع مورد نظر همان ضدیخ یا آب مقطر باشد و نه محلول شیشه شوی. به خاطر داشته باشید که رنگ محلول‌ها نیز می‌تواند راهنمای خوبی باشد: محلول شیشه شوی معمولاً آبی، مایع مخصوص رادیاتور سبز، ضدیخ سبز ، نارنجی یا صورتی و آب مقطر شفاف است. همچنین باید در نظر داشت که محلول های شیشه شوی استاندارد به دلیل داشتن الکل یا بهتر بگوییم متانول، دارای بو است و هنگام ریختن محلول شیشه شوی به داخل مخزن، بوی متانول در محیط تاحدوی قابل تشخیص است که از این طریق نیز می توان با اشتباه خود پی برد. البته باید در نظر داشت مقداری زیادی از محلول های شیشه شوی در بازار عاری از متانول هستند و علت آن نامرغوب بودن محلول شیشه شوی است.

نتیجه‌گیری

ریختن محلول شیشه شوی در رادیاتور خودرو می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند، به ویژه اگر این اشتباه را دیر متوجه شویم. ترکیبات شوینده و الکلی موجود در محلول شیشه شوی برای سیستم خنک‌کننده موتور طراحی نشده‌اند و باعث کف کردن، گرفتگی و در نهایت آسیب به رادیاتور خودرو (حتی در بعضی از خودروها آسیب به واشر سرسیلندر)  می‌شوند. بهترین کار، تخلیه سریع و جایگزینی با محلول استاندارد که همان آب مقطر یا مایع مخصوص رادیاتور با ضدیخ است. 

پس همیشه هنگام سرویس خودرو دقت کنید و مطمئن شوید که محلول شیشه شوی تنها در مخزن شیشه‌شوی و محلول ضدیخ یا آب مقطر در رادیاتور خودرو استفاده شود.